Македонската јавност е длабоко вознемирена по откритието за шокантни злоупотреби и малтретирање на стари лица во два приватни дома во Скопје. Според добро упатени извори на „Скопје1“, станува збор за домот за стари лица „Актив“ во Центар и за „Арија“ кој се наоѓа во Бутел. „Скопје1“ проба да исконтактира со одговорни лица преку оставените телефонски броеви – но никој не одговори на повиците.Токму на адресите „Козара“ во Центар, поконкретно во Капиштец и „Рудо“ во Бутел, каде Министерството за внатрешни работи извршило претрес, се наоѓаат овие домови. „Арија“, има и своја официјална веб-страница и со години се рекламира како квалитетна установи за згрижување на стари лица.Обвинителот кој го води случајот тврди дека имаат докази дека внатре во домовите се случувало физичко и психичко насилство, во целосно нехумани услови. Во домовите биле сместувани повеќе лица од дозволениот капацитет, дел од нив биле заклучувани во посебни простории, а други добивале лекови што не биле препишани од лекар. Некои спиеле на троседи во дневните простории, а по две лица делеле еден единечен кревет, додека им биле служени оброци со храна со изминат рок. Наместо грижа и човечност, штитениците на домовите биле изложени на суров третман и запоставување. Овие домови, не исполнувале ниту еден критериум за работа, тврди и Обвинителството, но функционирале од 2022 година.Кривична пријава за злоупотреби и малтретирање против две сопственички на приватни установи за сместување стари лицаМинистерството за внатрешни работи поднесе кривична пријава до Основното јавно обвинителство Скопје против Н.Ј.(47) и Т.И. (58), двете од Скопје поради основано сомнение за сторени кривични дела „продолжена злоупотреба на службената положба и овластување“ од член 353 став 5 во врска со став 4 и став 1 и „малтретирање во вршење на службата“ од член 143 од Кривичниот законик.„МВР во координација со ОЈО во изминатите два дена обезбеди докази со кои се потврдува основано сомнение дека двете осомничени, во својство на сопственички и овластени лица на две приватни установи за социјална заштита на стари лица во Скопје, постапувале спротивно на Законот за социјална заштита и со намера да прибават за себе имотна корист потешко ги повредиле правата на згрижените лица. Двете приватни установи, во периодот од 2022 година до денес, не ја вршеле дејноста во рамки на издадените дозволи, односно сместувале корисници над дозволениот капацитет, неуредно ја воделе пропишаната евиденција за корисници на социјална услуга, не поседувале досие со стручна документација за сите корисници, не воделе евиденции за одржување на личната хигиена на корисниците, немале вработено соодветен број стручни кадри во смена, а имале вработено лица без соодветна документација за вработување и немале обезбедено четири дневни оброци со соодветна спецификација за дистрибуираните оброци, како што налагале правилата за нивно работење и условите од решенијата издадени од Министерството за социјална политика, демографија и млади“, велат од МВР.Дополнително, има и недоследности во делот со финансиското работење, кои се испитуваат.При извршените претреси во двете установи, од кои едната на улицата „Рудо" во Бутел, а другата на улица „Козара" во Центар, утврдено е дека двете осомничени, како лица што постапуваат во службено својство, вршеле физичко и психичко насилство со цел да им нанесат физичка и душевна болка, односно страдање на корисниците и ги изложувале на сурово, нечовечко и понижувачко однесување. Првообвинетата во домот во Бутел сместила 27 корисници – стари лица, иако имала дозвола само за 21 лице, а заедно со второобвинетата во установата во Центар сместиле 33 корисници – стари лица, иако имале дозвола само за 17 лица. За грижа и нега на лицата немале обезбедено соодветен број редовно вработени стручни кадри.Спротивно на сите правила, во собите сместувале женски и машки лица заедно. Немале обезбедено кревети за сите корисници, па дел од корисниците спиеле на троседи во дневната соба или по две лица спиеле на ист единечен кревет. На сите корисници во двете установи им биле служени оброци со производи со изминат рок, за што се земени и мостри од храна, производи и материјали кои доаѓаат во контакт со храна. Дел од корисниците биле постојано заклучувани во посебни простории, а на еден дел им била давана терапија со лекови кои не биле препишани од лекар.По наредба на јавен обвинител, на сите згрижени лица им е извршен лекарски преглед и анализи од страна на стручни лица од Институтот за судска медицина. Установите се затворени, а со координација на надлежните државни органи за корисниците е обезбедено соодветно сместување.
